İşletme Kayıt Belgesi, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından verilen, gıdanın üretildiği, depolandığı, satışa sunulduğu işletmeleri kapsayan bir belgedir. Tarım ve Orman Bakanlığından 10-30 gün içerisinde çıkartılır.
FDL Danışmanlık, işletme kayıt belgesi alımında öncelikle firmanın ihtiyaçlarını tespit ederek işletme kayıt belgesinin ne için ve nerede kullanılacağı belirler. Elde edilen veriler doğrultusunda en kısa zamanda şirket için uygun olan bir yol haritası hazırlar.
İşletme Kayıt Belgesi, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından verilen, gıdanın üretildiği, depolandığı, satışa sunulduğu işletmeleri kapsayan bir belgedir. Tarım ve Orman Bakanlığından 10-30 gün içerisinde çıkartılır.
Gıda üretimi, işlemesi, muhafaza edilmesi, depolaması, dağıtımı, satışı ve servisinin herhangi bir aşamasında faaliyette bulunan firmalar mevzuat uyarınca Gıda İşletmesi olarak adlandırılmaktadır.
Bu alanlarda faaliyet gösteren firmaların İşletme Kayıt Belgesi almaları zorunludur. İşletme Kayıt Belgesi alması gereken firmalar Onay Kapsamındaki Gıda İşletmeleri
- Meyve ve/veya sebze işleme,
- Dondurulmuş gıda maddesi üretimi,
- Bisküvi, çikolata, kakaolu ve benzeri ürünleri üretimi,
- Bal, polen, arı sütü ve temel petek üretimi ve ambalajlama,
- Çerez, cips ve benzeri ürünleri üretimi,
- Dondurma ve yenilebilir buz ürünleri üretimi,
- Bitkisel ve siyah çay işleme,
- Alkollü içki üretimi,
- Maya üretimi (ekmek, peynir ve her türlü maya),
- Her türlü gıda katkı maddesi ve aroma maddesi üretimi,
- Takviye edici gıdaların üretimi,
- Özel beslenme amaçlı gıda maddesi üretimi,
- Nişasta üretimi,
- Tuz işleme,
- Doğal veya fabrikasyon olarak kurutulmuş gıda, kuruyemiş işleme,
- Entegre fındık, fıstık ve benzeri ürünleri işleme,
- İçecek tozu üretimi,
- Sıvı ve katı bitkisel yağ üretimi,
- Zeytinyağı üretimi (yağhaneler hariç),
- Şeker üretimi (paketleme hariç),
- Hazır çorba ve bulyon, puding, toz karışımlar, mayonez, sos ve benzeri üretimi,
- Alkolsüz içecek üretimi,
- Vaks ve/veya sakız bazı (sakız mayası, gumbase) üretimi,
- Hububat ve bakliyat üretimi,
- Yağhaneler ve yağ dolumu,
- Makarna ve irmik üretimi,
- Un üretimi,
- Ekmek ve ekmek çeşitleri üretimi,
- Unlu mamuller üretimi,
- Bulgur üretimi,
- Şeker paketleme,
- Pasta, börek, hamur ve sütlü tatlılar gibi her türlü pastacılık ürünleri üretimi,
- Şekerleme üretimi,
- Tahin, helva ve pekmez üretimi,
- Hazır yemek, tabldot yemek üretimi,
- Sakız üretimi,
- Fermente ve salamura ürün üretimi,
- Baharat işleme,
- Aromatik sular ve aromatik yağ üretimi,
- Buz üretimi,
- Meyve sebze paketleme, boylama, sarartma ve mumlama,
- Yeniden ambalajlama,
- Diğer gıda üreten işyerleri,
Gıda Üreten İşletmelerin Kayıt Belgesi Almak Amacıyla Yapacakları Başvuru İşlemleri
Kâr amaçlı olsun veya olmasın kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek veya tüzel kişiler tarafından işletilen, gıdaların üretildiği / işlendiği / muhafaza edildiği/ depolandığı / dağıtıldığı / nakledildiği / satıldığı / servis edildiği herhangi bir aşaması ile ilgili herhangi bir faaliyeti yürüten işletmeler “Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmelik’ te “Gıda İşletmesi” olarak tanımlanmaktadır.
İstenilen bilgi ve belgeleri tamamlamış kayıt kapsamındaki gıda işletmelerine yetkili merci tarafından verilen belgeye “İşletme Kayıt Belgesi”, bu belge üzerinde yer alan, “Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmelik” in Ek-6’sında belirtilen numara ise “İşletme Kayıt Numarası” olarak tanımlanmaktadır.
- Kişisel tüketim amacıyla birincil üretim yapılan yerler,
- Kişisel tüketim amacıyla gıdanın hazırlandığı, işlendiği ve depolandığı yerler,
- Gıdanın; geçici olarak, zaman zaman ve küçük ölçekte kermes, kültürel etkinlikler gibi bireysel gönüllüler tarafından yardım amaçlı hazırlandığı, depolandığı ve sunulduğu yerler, haricindeki gıda işletmelerinin kayıt belgesi alma zorunluluğu bulunmaktadır.
“Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmelik’’ te, Yetkili Merci; “Bu Yönetmelik kapsamındaki iş ve işlemlerin yürütülmesinde Bakanlık İl Müdürlüğünü, İl Müdürlüğünce yetki verilmesi halinde Bakanlık İlçe Müdürlüğünü, bu iş ve işlemlerin tetkik ve denetiminde Bakanlığı,” şeklinde tanımlanmıştır. İl Müdürlüğümüzce 09.01.2012 tarihinde yetki devri yapılmıştır.
Gıda işletmecileri, kayıt kapsamındaki işletmelerini, ilgili kurumdan (Belediyeler, İl Özel İdareleri veya Organize Sanayi Bölgesi Yönetimleri)İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı aldıktan sonra işletme kayıt işlemlerini yaptırmak üzere, en geç otuz gün içerisinde yetkili İlçe Müdürlüğüne başvurmak ve başvuru tarihinden itibaren en geç üç ay içerisinde kayıt işlemlerini tamamlamak zorundadırlar.
Gıda üreten işletmeciler Ek-3’teki, bilgi ve belgelere ilave olarak bu Yönetmeliğin Ek-4’ünde yer alan işletme kayıt belgesi beyannamesi ile birlikte yetkili İlçe Müdürlüğüne başvuru yaparlar.
ÇALIŞMA İZNİ ve GIDA SİCİL BELGELERİNİN İŞLETME KAYIT BELGESİ İLE DEĞİŞTİRİLMESİ
Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmeliğin Geçiş hükümlerini düzenleyen geçici 1 inci maddesinin ikinci fıkrası “Bu Yönetmeliğin yayımından önce çalışma izni ve gıda sicili belgesi, kayıt belgesi veya bu belgelere eşdeğer belge almış ve halen faaliyet gösteren kayıt kapsamındaki gıda işletmeleri, bu belgelerini en geç 31/12/2013 tarihine kadar bu Yönetmelikteki kayıt belgesi ile değiştirmek zorundadır.” Hükmünü içermektedir.
Yukarıdaki Yönetmelik hükmü gereğince; 17 Aralık 2011 tarihinden önce Bakanlığımızdan çalışma izin belgesi, çalışma izni ve gıda sicili belgesi ya da işletme kayıt belgesi alarak faaliyet gösteren kayıt kapsamındaki gıda işletmecilerinin; 31.12.2012 tarihine kadar bağlı bulundukları İlçe Gıda Tarım ve Orman Müdürlüğüne; yukarıda örneği bulunan İşletme Kayıt Belgesi Başvuru ve Beyannamesine yukarıda sayılan geçerli belgelerin asıl ve birer fotokopisini ekleyerek başvuru yapmaları gerekmektedir. (Asıl belgeler işletmecilere iade edilecektir.) Aksi takdirde yukarıdaki yönetmelik maddesi gereğince işletmenin faaliyeti durdurulacaktır.
GIDA İŞLETMELERİNİN ONAY İŞLEMLERİ
Bilindiği üzere, 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun 30 uncu maddesinde “Onaya tâbi işletmeler için, faaliyete geçmeden önce Bakanlıktan onay alınması zorunludur.” Hükmü yer almaktadır. Yine aynı kanunun tanımlar başlıklı 4üncü maddesinde, Onay; “Bu Kanun kapsamında onayı zorunlu olan faaliyetler ve ürünler için Bakanlıkça verilen izin veya ruhsatı” şeklinde tanımlanmıştır. Bakanlığımızca 17.12.2011 tarih ve 28145 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanarak yürürlüğe giren Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmelik ile onaya tabi olan gıda işletmeleri belirlenmiştir.
Hayvansal Gıdalar İçin Özel Hijyen Kuralları Yönetmeliği kapsamındaki gıda işletmelerinden:
1- GENEL FAALİYET GÖSTEREN İŞLETMELER
a) Muhafaza şartları sıcaklık kontrolünü gerektiren hayvansal gıdaları depolayan müstakil soğuk depolar
b) Hayvansal gıdanın yeniden ambalajlandığı müstakil işletmeler
c) Hayvansal gıdanın, gıda işletmecilerine toptan satışının yapıldığı yerler
ç) Bitkisel ve işlenmemiş hayvansal ürünlerin her ikisini de içeren gıdaların üretildiği yerler
2- EVCİL TIRNAKLI HAYVAN ETİ ÜRETEN İŞLETMELER
a) Kesimhane
b) Parçalama tesisi
3- KANATLI ETİ VE TAVŞANIMSI ETİ ÜRETEN İŞLETMELER
a) Kesimhane
b) Parçalama tesisi
4- ÇİFTLİK AV HAYVANI ETİ ÜRETEN İŞLETMELER
a) Kesimhane
b) Parçalama tesisi
5- YABAN AV HAYVANI ETI ÜRETEN İŞLETMELER
a) Av hayvanı eti işleyen tesisler
b) Parçalama tesisi
6- KIYMA, HAZIRLANMIŞ ET KARIŞIMLARI VE MEKANİK OLARAK AYRILMIŞ ET ÜRETEN İŞLETMELER
a) Kıyma üreten işletmeler
b) Hazırlanmış et karışımları üreten işletmeler
c) Mekanik olarak ayrılmış et üreten işletmeler
7- ET ÜRÜNLERI ÜRETEN İŞLETMELER
a) İşleme tesisi
8- CANLI ÇİFT KABUKLU YUMUŞAKÇALARI İŞLEYEN İŞLETMELER
a) Sevkiyat merkezi
b) Arındırma merkezi
9- BALIKÇILIK ÜRÜNLERI İŞLEYEN İŞLETMELER
a) Fabrika gemisi
b) Dondurucu gemisi
c) Taze balıkçılık ürünleri tesisi
d) İşleme tesisi
e) Toptan satış yeri
f) Mezat salonu
10- ÇİĞ SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ İŞLETMELERİ
a) Toplama merkezi
b) Süt işleme tesisi
11- YUMURTA VE YUMURTA ÜRÜNLERI İŞLETMELERİ
a) Yumurta paketleme tesisi
b) Toplama merkezi
c) Sıvı yumurta tesisi
ç) İşleme tesisi
12- KURBAĞA BACAĞI VE SALYANGOZ İŞLEYEN İŞLETMELER
a) İşleme tesisi
13- DON YAĞI TORTUSU VE HAYVANSAL YAĞLARI İŞLEYEN RENDERİNG TESİSLERİ
a) Toplama tesisi
b) İşleme tesisi
14- İŞLENMİŞ MESANE, BAĞIRSAK VE İŞKEMBE ÜRETİMİ YAPAN İŞLETMELER
a) İşleme tesisi
15- JELATİN ÜRETEN İŞLETMELER
a) İşleme tesisi
b) Toplama merkezi (Hammadde)
16- KOLLAJEN ÜRETEN İŞLETMELER
a) İşleme tesisi
b) Toplama merkezi (Hammadde)
ONAY Kapsamında yer almaktadırlar.
Yukarıda sayılan onay işlemine tabi olan gıda işletmecileri; faaliyete geçmeden önce, aşağıda maddeler halinde sıralanan bilgi ve belgeler ile İstanbul İl, Tarım ve Orman Müdürlüğü’ ne başvuru yapmak zorundadırlar.
NOT: Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktalarına Dayalı Sisteminin (HACCP Sistemi) kurulması ve gerekli tüm dokümanların işletmede bulundurulması gerekmektedir.
HACCP Sisteminin kurulması ekte bulunan HACCP Sistem tetkikine ait Resmi Forma göre düzenlenmelidir.
İşletme Kayıt Belgesi İçin Gerekli Belgeler
Üretim Yapan Gıda İşletmeler İçin;
1- Dilekçe ve Beyanname
2- İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatının veya Deneme İzin Belgesinin sureti. (Noter veya veren kurum Onaylı)
3- Kapasite raporu veya ekspertiz raporu, resmi kurumlarda kurum beyanı. (Aslı, Noter veya veren kurum Onaylı)
4- Gıda işletmecisinin güncel bilgilerini içeren Ticaret Sicil Gazetesi veya Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Sicil Gazetesi (Yapısı gereği sicil gazetesinde yayımlanamayacak kurum ve kuruluşlar hariç) (Aslı, Noter veya veren kurum Onaylı)
5- Şeker üretimi veya şeker paketlemesi konusunda faaliyet gösterecek gıda işletmelerinin Şeker Kurumu’ndan alacağı uygunluk yazısı.
6- Meslek odası bulunan meslek mensupları için odadan alınmış çalışma belgesi, meslek odası bulunmayan meslek mensupları için gıda işletmecisiyle yapacağı noter onaylı sözleşme. (Noter veya veren kurum Onaylı)
Sadece Satışa Sunan veya Toplu Tüketime Arz Eden Gıda İşletmeleri İçin;
1-Dilekçe ve Beyanname
2-Onaylı Ruhsat Fotokopisi
İşletme Kayıt Belgesi İçin Başvuru Süresi
İş yeri Açma ve Çalışma Ruhsatı aldıktan sonra işletme kayıt işlemlerini yaptırmak üzere, en geç otuz gün içerisinde başvuru yapmak ve başvuru tarihinden itibaren en geç üç ay içerisinde kayıt işlemlerini tamamlamak zorundadırlar.
Gıda Üretim İzin Belgesi
Gıda Üretim İzin Belgesi; Gıdaların Üretilmesi, Tüketilmesi aşamasında kontrol edilmesini sağlayan genelge kapsamında yer alan ürün gruplarını imal eden iş yerlerinin, imalata başlamadan önce, üretimini yapacakları gıdaların bileşimlerinin birbirinden farklı her mamulünü bakanlığa kaydını yaptırarak almak mecburiyetinde olduğu resmi bir belgedir.
Gıda sektöründe yer alan firmaların kuruluş sonrası bağlı bulundukları belediyelerden İş yeri Açma ve Çalışma Ruhsat aldıktan sonra 30 gün içerisinde gerekli mercilere izin başvurusu yapmaları gerekmektedir.
Başvuru için gerekli evraklar tamamlanıp, teslim edildikten sonra iş yerine denetim gerçekleştirilecek ve sonrasında uygun bulunması halinde gerekli gıda üretim izin belgesi düzenlenecektir.
Gıda Üretim İzin Belgesi Gerekli Belgeler
1- İş yeri Açma ve Çalışma Ruhsatının veya Deneme İzin Belgesinin sureti.
2- Kapasite raporu veya ekspertiz raporu, resmi kurumlarda kurum beyanı.
3- Gıda işletmecisinin güncel bilgilerini içeren Ticaret Sicil Gazetesi veya Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Sicil Gazetesi (Yapısı gereği sicil gazetesinde yayımlanamayacak kurum ve kuruluşlar hariç)
4- Şeker üretimi veya şeker paketlemesi konusunda faaliyet gösterecek gıda işletmelerinin Şeker Kurumu’ndan alacağı uygunluk yazısı.
5- Meslek odası bulunan meslek mensupları için odadan alınmış çalışma belgesi, meslek odası bulunmayan meslek mensupları için gıda işletmecisiyle yapacağı noter onaylı sözleşme.
İşletme Kayıt Belgesi düzenleme aşamasında, Bakanlığımızca 5996 sayılı kanunun 35 inci maddesi göre belirlenen ve Gıda İşletmecileri tarafından İl Müdürlüğü Döner Sermayesine ödenmesi gereken ücretler;
Gıda Üretim İzin Belgesi İçin Başvuru Süresi
İş yeri Açma ve Çalışma Ruhsatı aldıktan sonra işletme kayıt işlemlerini yaptırmak üzere, en geç otuz gün içerisinde başvuru yapmak ve başvuru tarihinden itibaren en geç üç ay içerisinde kayıt işlemlerini tamamlamak zorundadırlar.